In Brief

• “จิ๋ม” คืออวัยวะเพศด้านนอกที่ทำหน้าที่ปกคลุมอวัยวะเพศหญิงภายในทั้งหมด
• ต่อจากอวัยเพศด้านนอกคือ ช่องคลอด ปากช่องคลอด มดลูก และมีท่อนำไข่ด้านบนมดลูก นำไปสู่รังไข่
• ช่องคลอดทำความสะอาดตัวเองโดยธรรมชาติด้วยมูกช่องคลอด
• ช่องคลอดมีแบคทีเรียมากที่สุดเป็นอันดับ 2 ในร่างกาย โดยแบคทีเรียนี้ช่วยป้องกันการติดเชื้อและการอักเสบต่างๆ จึงควรควบคุมให้สมดุลอยู่เสมอ
• การดูแลสุขภาพทั่วไป ช่วยให้สุขภาพช่องคลอดดีไปด้วย
• ควรใช้น้ำเปล่า หรือสบู่ที่ธรรมดาที่สุดในการทำความสะอาดช่องคลอด และไม่ควรสวนล้างช่องคลอด
• การใช้ถุงยางอนามัยระหว่างมีเพศสัมพันธ์จะช่วยป้องกันการติดเชื้อในช่องคลอดได้
• การตรวจภายในและเชื้อเอชพีวีสม่ำเสมอ จะช่วยคัดกรองอาการผิดปกติที่อาจกลายเป็นโรคร้ายแรงได้

อะนาโตมี ออฟ จุดซ่อนเร้น

“จิ๋ม” (vulva) เป็นอวัยวะด้านนอกที่เป็นส่วนหนึ่งของ “ช่องคลอด” (vagina) ซึ่งเป็นกล้ามเนื้อที่มีหน้าตาคล้ายๆ ท่อด้านในร่างกายผู้หญิง ที่นับตั้งแต่ “ปากช่องคลอด” (cervix) ซึ่งคือจุดที่ต่อกับมดลูก ลงมาจนถึงจุดที่เปิดสู่ภายนอก โดยมี “จิ๋ม” ที่เรามองเห็นอยู่รอบๆ

มูกช่องคลอดทำความสะอาดจุดซ่อนเร้น

โดยปกติแล้ว ช่องคลอดจะทำความสะอาดตัวเองด้วยมูกช่องคลอด หรือที่เราเรียกรวมๆ ว่า “ตกขาว” ซึ่งจะมีสีใสหรือสีขาวอ่อนๆ ผลิตจากปากช่องคลอด

ถ้าสังเกตพบมูกช่องคลอดจึงไม่ต้องตกใจ เพราะเป็นการทำความสะอาดโดยธรรมชาติของช่องคลอด โดยปริมาณของมูกช่องคลอดนี้ขึ้นอยู่กับการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน ซึ่งแน่นอนว่า สัมพันธ์กับรอบเดือน การตั้งครรภ์ และวัยหมดประจำเดือนด้วย

อ่าน: มูกช่องคลอด (ตกขาว) มีแบบไหนบ้าง บอกอะไรได้บ้างนะ

ทำแบบสอบถามและดูข้อมูลเพิ่มเติม

ภายในจุดซ่อนเร้นมีแบคทีเรียตัวดี

ภายในช่องคลอดมีแบคทีเรียอยู่หลายชนิด โดยจำนวนแบคทีเรียในช่องคลอดนั้นมีมากที่สุดเป็นอันดับ 2 ในร่างกาย รองจากลำไส้เลยทีเดียว ซึ่งแบคทีเรียเหล่านี้มีหน้าที่ ดังนี้

• ช่วยต่อสู้กับแบคทีเรียตัวร้ายที่อาจเข้ามาภายในช่องคลอด
• ช่วยควบคุมความสมดุลของค่า pH ภายในช่องคลอดให้เป็นกรดอยู่เสมอ เพื่อปกป้องแบคทีเรียตัวดี
• ช่วยผลิตแบคทีริโอซิน (bacteriocins) ซึ่งทำหน้าที่คล้ายๆ แอนตี้ไบโอติก สามารถยับยั้งแบคทีเรียตัวร้ายได้
• ช่วยผลิตสารที่ป้องกันการกระจายพันธุ์ของแบคทีเรียที่ผนังช่องคลอด ซึ่งยับยั้งการกระจายพันธุ์ของแบคทีเรียเข้าสู่เนื้อเยื่อด้วย

ถ้าแบคทีเรียในช่องคลอดขาดสมดุล ก็อาจส่งผลให้เกิดอาการอักเสบหรือการติดเชื้อได้

การดูแลจุดซ่อนเร้น

หลักๆ เลย การดูแลสุขภาพร่างกายทั่วไปจะช่วยให้ช่องคลอดสุขภาพดีไปด้วย ดังนั้นการกินอาหารที่ดีต่อสุขภาพ และการออกกำลังกาย จะช่วยให้ช่องคลอดแข็งแรงได้ นอกจากนี้การกินโยเกิร์ต หรือโพรไบโอติกส์ (probiotics) ชนิดต่างๆ เป็นประจำ จะช่วยควบคุมความสมดุลของแบคทีเรียในช่องคลอดได้

การทำความสะอาด

เนื่องจากว่า ช่องคลอดทำความสะอาดตัวเองด้วยมูกช่องคลอดเป็นปกติอยู่แล้ว จึงไม่ควรใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีน้ำหอม เป็นเนื้อเจล หรือมีส่วนผสมสารฆ่าเชื้อแบคทีเรียในการล้างทำความสะอาด เพราะสิ่งเหล่านี้สามารถส่งผลกระทบต่อความสมดุลของแบคทีเรียและค่า pHในช่องคลอดได้ และจะทำให้เกิดการระคายเคือง

• ใช้น้ำเปล่าหรือสบู่แบบธรรมดาที่สุด ไม่มีส่วนผสมของน้ำหอม ในการล้างทำความสะอาดรอบๆ อวัยวะเพศอย่างอ่อนโยนทุกวัน
• ในช่วงที่มีประจำเดือน ใช้วิธีล้างทำความสะอาดแบบเดิม แต่ล้างให้บ่อยขึ้นเท่านั้น

ไม่ควรสวนล้างช่องคลอด

การสวนล้างช่องคลอด คือการฉีดน้ำเข้าไปในช่องคลอด เพื่อทำความสะอาด ซึ่งหลายคนเชื่อว่า วิธีนี้จะช่วยทำความสะอาดช่องคลอดได้ดีกว่า และช่วยป้องกันเชื้อโรคต่างๆ ได้

ที่จริงแล้ว การสวนล้างช่องคลอด จะไปรบกวนแบคทีเรีย และอาจเพิ่มความเสี่ยงการติดเชื้อต่างๆ ด้วยซ้ำ ดังนั้นจึงไม่ควรสวนล้างช่องคลอด

ไม่ควรใช้แผ่นเช็ดทำความสะอาดที่ผสมน้ำหอมและสเปรย์จุดซ่อนเร้น

ผลิตภัณฑ์เหล่านี้สามารถรบกวนสุขภาพช่องคลอดได้ ธรรมชาติไม่ได้สร้างให้ช่องคลอดมีกลิ่นหอม ดังนั้นผลิตภัณฑ์ที่อ้างว่าจะช่วยให้ช่องคลอดมีกลิ่นหอมแบบต่างๆ จึงขัดต่อธรรมชาติ และจะส่งผลเสียต่อสุขภาพช่องคลอด

กลิ่นของช่องคลอดเปลี่ยนแปลงไปมาเป็นปกติตลอดรอบเดือน ซึ่งไม่จำเป็นต้องเป็นสัญญาณของการติดเชื้อหรือโรคใดๆ เสมอไป แต่ถ้าช่องคลอดมีกลิ่นแรงมากผิดปกติ ควรไปปรึกษาหมอ

มีเพศสัมพันธ์แบบป้องกัน

เชื้อแบคทีเรียและไวรัสที่เป็นสาเหตุของโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ สามารถผ่านเข้าช่องคลอดได้ง่าย ดังนั้นควรมีเพศสัมพันธ์แบบป้องกันด้วยการใช้ถุงยางอนามัย เพื่อป้องกันการติดเชื้อต่างๆ

ตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก

ผู้หญิงในวัยเจริญพันธุ์ทุกคนควรไปตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกสม่ำเสมอ โดยควรตรวจไวรัสเอชพีวี (HPV) ที่เป็นสาเหตุของมะเร็งปากมดลูกร่วมด้วย เพื่อตรวจสอบการเปลี่ยนแปลงที่ผิดปกติภายในปากมดลูก ซึ่งมักจะไม่มีอาการแสดงใดๆ แต่หากพบไว ก็จะทำให้รักษาได้ทันเวลา ก่อนที่จะกลายไปเป็นโรคซับซ้อนอื่นๆ หรือมะเร็งปากมดลูก

อ่าน: ไปตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกกันเถอะ!

แน่นอนว่า การติดเชื้อหรือความบกพร่องต่างๆ ในช่องคลอด สามารถส่งผลต่อภาวะเจริญพันธุ์ได้ ดังนั้นการดูแลสุขภาพช่องคลอด อวัยวะเพศ และสุขภาพโดยรวมอยู่เสมอ จะช่วยป้องกันปัญหาทางสุขภาพได้

ชุดตรวจภาวะเจริญพันธุ์จาก Yesmom Fertility ที่คุณตรวจได้เองที่บ้านครอบคลุมฮอร์โมนภาวะเจริญพันธุ์ถึง 6 ชนิด มาพร้อมผลวิเคราะห์ระดับฮอร์โมนของคุณฉบับเข้มข้น เชื่อถือได้ แถมยังให้คำแนะนำว่า คุณควรทำความเข้าใจและจัดการภาวะเจริญพันธุ์ของคุณอย่างไรเพื่อสุขภาพร่างกายที่แข็งแรง

ทำแบบสอบถามและดูข้อมูลเพิ่มเติม